Platelet-Rich Plasma – Η μέθοδος PRP στην Ορθοπαιδική

Της Τσιομήτα Ευρυδίκης
Ορθοπαιδικού Χειρουργού

Η πρωιμότερη εισαγωγή της θεραπείας με PRP στην κλινική πράξη έγινε το 1987. Έκτοτε το ενδιαφέρον και η έρευνα πάνω στις εφαρμογές του ολοένα και αυξάνεται. Τα τελευταία χρόνια οι εγχύσεις PRP έχουν γίνει αρκετά δημοφιλείς και στη χώρα μας.

Τι είναι η μέθοδος PRP;
Η μέθοδος PRP (Platelet-Rich Plasma, πλάσμα πλούσιο σε αιμοπετάλια) αποτελεί μια επαναστατική, βιολογική, αναγεννητική και πολλά υποσχόμενη θεραπεία που χρησιμοποιεί το ίδιο το αίμα του ασθενούς. Είναι ελάχιστα επεμβατική, σύντομη (διάρκεια εφαρμογής 20-30 λεπτά στο ιατρείο), σχεδόν ανώδυνη, με ελάχιστες παρενέργειες. Η διαδικασία ξεκινάει λαμβάνοντας μια μικρή ποσότητα αίματος (10-30 ml) από μια περιφερική φλέβα του ασθενούς και τοποθετείται σε ειδικό φιαλίδιο. Έπειτα το αίμα υφίσταται φυγοκέντριση, η οποία διαχωρίζει τα συστατικά του. Τα αιμοπετάλια συγκεντρώνονται σε μία στοιβάδα του πλάσματος, η οποία συλλέγεται και υπό αποστειρωμένες συνθήκες εγχέεται απευθείας και εστιασμένα στην περιοχή προβλήματος του ασθενούς, όπως για παράδειγμα σε έναν τραυματισμένο τένοντα ή στο γόνατο. Για μεγαλύτερη ακρίβεια η έγχυση μπορεί να πραγματοποιηθεί υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση.

Τρόπος δράσης της μεθόδου PRP.
Τα αιμοπετάλια περιέχουν ορισμένες βιοπρωτεΐνες που ονομάζονται αυξητικοί παράγοντες (PDGF, TGF-β, VEGF, EGF, FGF, IGF-1). Ο ρόλος των αυξητικών παραγόντων στη διαδικασία της επούλωσης είναι πολύ σημαντικός. Ενεργοποιούν μια αλυσίδα αντιδράσεων, κατά την οποία προσελκύονται και πολλαπλασιάζονται συγκεκριμένα κύτταρα και παράγεται κολλαγόνο. Η λογική της μεθόδου PRP είναι η έγχυση ενός παρασκευάσματος μεγάλης συγκέντρωσης αιμοπεταλίων στην πάσχουσα περιοχή, τα οποία απελευθερώνουν αυτούς τους αυξητικούς παράγοντες, με σκοπό να ενεργοποιηθεί και να επιταχυνθεί η διαδικασία της επούλωσης. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα βράχυνση του χρόνου αποθεραπείας, μείωση του πόνου και βελτίωση της λειτουργικότητας.

Εφαρμογές της μεθόδου PRP.
Στην Ορθοπαιδική η μέθοδος PRP έχει ευρεία εφαρμογή. Μελέτες έχουν δείξει την αποτελεσματικότητά της σε παθήσεις όπως η κάκωση ή η εκφύλιση του μυοτενόντιου στροφικού πετάλου του ώμου, η έξω και έσω επικονδυλίτιδα του αγκώνα, η τενοντίτιδα του Αχιλλείου, η τενοντίτιδα του επιγονατιδικού κ.ά. Επίσης εφαρμόζεται σε ρήξη μηνίσκου και οστεοαρθρίτιδα του γόνατος, στο σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα, σε συνδεσμικές κακώσεις, χονδροπάθειες, μυϊκές θλάσεις, στενωτικές τενοντοελυτρίτιδες (de quervain, trigger finger), τροχαντηρίτιδα του ισχίου, σύνδρομο λαγονοκνημιαίας ταινίας, πελματιαία απονευρωσίτιδα κλπ.

Πλεονεκτήματα και αποτέλεσμα.
Τα αποτελέσματα της θεραπείας αρχίζουν να γίνονται εμφανή στις τέσσερις με έξι εβδομάδες μετά την εφαρμογή, ενώ η κορύφωση της αποτελεσματικότητας εντοπίζεται περίπου στους τρεις μήνες. Σε κάποιες περιπτώσεις μία μόνο εφαρμογή είναι αρκετή. Σε άλλους όμως ασθενείς πιθανόν να χρειαστούν δύο με τρεις επαναλήψεις της θεραπείας για τη βέλτιστη αντιμετώπιση του προβλήματος.
Τα πλεονεκτήματα της μεθόδου PRP είναι πολλά. Είναι ασφαλής και ανώδυνη μέθοδος, χωρίς κίνδυνο αλλεργίας ή απόρριψης του υλικού. Η επούλωση και αποκατάσταση των τραυματισμένων ιστών, όπως και η αποκατάσταση της λειτουργικότητα της πάσχουσας περιοχής, είναι ταχύτερη και αποτελεσματικότερη. Είναι ταχεία στην εφαρμογή, δε χρειάζεται νοσηλεία ή αναισθησία και μπορεί να συνδυαστεί με άλλες θεραπείες (πχ έγχυση υαλουρονικού).
Η έρευνα πάνω στη θεραπεία με PRP συνεχίζεται εντατικά. Το πεδίο εφαρμογής διευρύνεται συνεχώς και τα αποτελέσματα είναι ενθαρρυντικά.