Διάσπαση προσοχής, παρορμητικότητα και υπερκινητικότητα (ΔΕΠΥ)

Η διάγνωση και η αντιμετώπιση της.
Της Δήμητρας Πανωρίου
Ειδικής Παιδαγωγού, ΜΑ στην εταιρεία Dyslexia Center Drama

Η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) είναι μια διαταραχή  κυρίως συμπεριφοράς, κοινωνικότητας και αυτοελέγχου. Έχει νευρο-βιολογική αιτιολογία και συνήθως είναι κληρονομική, με αναλογία 4 αγόρια προς 1 κορίτσι, διεθνώς. Συχνότατα συνυπάρχει με Μαθησιακές Δυσκολίες, Δυσλεξία και προβλήματα συμπεριφοράς. Εμφανίζεται περίπου στο 7-8% του πληθυσμού.  Υπάρχει από τη γέννα και παραμένει δια βίου, δυσχεραίνοντας όλα τα περιβάλλοντα της καθημερινότητας.  Η αδιάγνωστη ΔΕΠΥ, προκαλεί χαμηλή αυτοπεποίθηση, χαμηλές σχολικές επιδόσεις και πρόωρη εγκατάλειψη του σχολείου.

Η ΔΕΠΥ- ADHD έχει τρεις (3) υποκατηγορίες συμπτωμάτων:   Διάσπαση Προσοχής,  Παρορμητικότητα, Υπερκινητικότητα.

 Κύρια Συμπτώματα:

  • Διάσπαση Προσοχής – Προβλήματα Αυτοσυγκέντρωσης – Αφηρημένος
  • Ξεχασιάρης – Ανοργάνωτος – Του Μιλάς και είναι Σαν να μην Ακούει
  • Ανοργανωσιά στο χώρο- Τσαπατσούλης – – Ανυπάκουος – ‘Αντιεξουσιαστής’
  • Προβλήματα Διαχείρισης Χρόνου – Άσκοπα Διαλείμματα
  • Μαθησιακές Δυσκολίες ή Δυσλεξία 
  • Χαμηλή Σχολική Επίδοση, σε σχέση με τις δυνατότητές του
  • Ανυπόμονος –Παρορμητικός– Πριν σκεφτεί τις Συνέπειες, ενεργεί 
  • Αυθόρμητος- Δεν τελειώνει αυτά που αρχίζει- Διακόπτει τους άλλους  
  • Εγωκεντρικός- Επιθετικός- Απαιτητικός  – Θέλει να γίνεται το Δικό του
  • Ανώριμη, Έντονη Συμπεριφορά – Νευρικός –  Ανεξέλεγκτος Θυμός
  • Ανομοιογενής Επίδοση και Συμπεριφορά – Παραβαίνει τα Όρια
  • Προβλήματα στη Διατήρηση Σχέσεων, Φιλιών – Έντονα Επίμονος
  • Υπερκινητικός– Αεικίνητος- Ζιζάνιο- Πειραχτήρι- Πολυλογάς
  • Αδέξιος- Επιρρεπής στα Ατυχήματα
  • Χαμηλή Αυτοεκτίμηση και Αυτοπεποίθηση
  • Λανθασμένη Οφθαλμοκίνηση

Μολονότι η διαταραχή είναι βιολογικής αιτιολογίας, τα διαγνωστικά εργαλεία (ερωτηματολόγια) δεν είναι βιολογικά, παράγοντας ο οποίος συχνά καθιστά την διάγνωση της ΔΕΠΥ μη αξιόπιστη. Η διεθνής έρευνα των Lee και των συνεργατών του (2008), βρήκε ότι οι διαγνώσεις μέσω των 2 παρόμοιων ερωτηματολογίων που χρησιμοποιούνται διεθνώς, διαφωνούν μεταξύ τους στο 89% των περιπτώσεων.  Η μόνη βιολογική και αξιόπιστη διάγνωση διεθνώς γίνεται μέσω της οφθαλμοκίνησης (διεθνώς γνωστό ως ΤΕΣΤ ΠΑΥΛΙΔΗ), μέσω της καταγραφής, δηλαδή, της κίνησης  του ματιού όπου αποτυπώνονται όλες οι πιθανές νευρολογικής αιτιολογίας διαταραχές του εγκεφάλου. Η εξέταση αυτή είναι μη παρεμβατική, καθώς το μόνο που απαιτεί από το παιδί είναι να παρακολουθεί σιωπηλά ορισμένα φωτεινά ερεθίσματα στην οθόνη του Η/Υ, ο οποίος καταγράφει και αναλύει την οφθαλμοκίνησή του. Εφόσον είναι ένα τεστ μη-λεκτικό και βιολογικό,  προσφέρει έγκυρη διάγνωση της ΔΕΠΥ σε όλες τις ηλικίες, ακόμα και προσχολικά.

Μετά την αξιόπιστη διάγνωση, απαιτείται αντιμετώπιση από ειδικούς καθώς η ΔΕΠΥ θα ακολουθεί το παιδί, αν δεν βοηθηθεί, και στην ενήλικη ζωή του, παρεμποδίζοντας την επαγγελματική και την προσωπική του επιτυχία και στερώντας του την επιτυχία και την ευτυχία που του αξίζει.